Inhoud

• Wat doet norethisteron en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik norethisteron gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

norethisteron

Norethisteron is een vrouwelijk geslachtshormoon, namelijk een progestageenhormoon. Dit heeft ongeveer een zelfde werking als het natuurlijke progesteron. Het speelt een belangrijke rol bij de vruchtbaarheidscyclus.

Artsen schrijven dit medicijn voor bij veel of onregelmatig bloedverlies uit de vagina (abnormaal bloedverlies), uitstellen van het ongesteld worden (menstruatie), problemen met de menstruatiecyclus en endometriose. 

Wat doet norethisteron en waarbij gebruik ik het?

Abnormaal vaginaal bloedverlies

Soms is de menstruatie anders dan normaal. Bijvoorbeeld als u vaker ongesteld bent, als het meer bloed is, of als het op een ander moment komt. Dan noemen we dat abnormaal bloedverlies.

Oorzaak
Bij de menstruatie zijn twee hormonen belangrijk: oestrogeen en progestageen. Als deze hormonen niet goed in balans zijn, kan de menstruatie veranderen. Dit gebeurt bijvoorbeeld in de overgang. Dan maakt uw lichaam minder oestrogeen aan.

Behandeling
Er zijn verschillende behandelingen. Als u geen kinderen wilt, kunt u een spiraaltje met levonorgestrel gebruiken of een anticonceptiepil. Deze zorgen voor minder bloedverlies. Wilt u liever geen hormonen gebruiken? Dan kan de arts een pijnstiller van het NSAID-type voorschrijven, bijvoorbeeld ibuprofen. Dit zorgt ook voor minder bloedverlies tijdens een menstruatie. Som kan de arts ook tranexaminezuur voorschrijven.

Bij zeer hevig bloedverlies, bijvoorbeeld door vleesbomen, kan de arts een progestageenhormoon voorschrijven, zoals norethisteron.

Werking
Norethisteron zorgt ervoor dat uw menstruatie regelmatiger wordt. U verliest minder bloed. De menstruatie is minder pijnlijk en duurt korter. Meestal gebruikt u het 10 dagen per maand. Daarna krijgt u een bloeding. Dit is geen echte menstruatie, maar een bloeding door het stoppen met het medicijn.

Effect
U merkt pas na een paar maanden of het medicijn goed werkt.

Stoornissen tijdens de menstruatiecyclus

Wegblijven van de menstruatie
Bij de menstruatie zijn twee hormonen belangrijk: oestrogeen en progestageen. Als deze hormonen niet goed in balans zijn, wordt u soms niet meer ongesteld. 

Dit kan gebeuren bij: 

• veel afvallen of juist veel aankomen,
• het polycysteus ovariumsyndroom (PCOS),
• de overgang,
• stress,
• gezwellen in de hypofyse (een deel van de hersenen),
• een chronische ziekte. 

Soms is er geen duidelijke oorzaak voor het wegblijven van de menstruatie. 

Behandeling
Is er geen duidelijke oorzaak en bent u niet zwanger? Dan kan de arts u voorstellen progesteron te gebruiken. U moet dit medicijn dan 10 dagen per maand gebruiken. Soms gebruikt u eerst een oestrogeenhormoon. Na stoppen van progesteron krijgt u binnen een week een onttrekkingsbloeding. Dit is geen echte menstruatie, maar een bloeding door het stoppen met het medicijn.

Menstruatie uitstellen

U kunt verschillende reden hebben om uw menstruatie uit te willen stellen. Bijvoorbeeld tijdens de vakantie, een sportwedstrijd of vanwege een operatie. Norethisteron wordt gebruikt om de menstruatie uit te stellen bij vrouwen die geen hormonale anticonceptiemiddel gebruiken. Het zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies niet wordt afgestoten. Hierdoor gaat u niet menstrueren.

U kunt de menstruatiedatum verschuiven, als u norethisteron 3 dagen voor de te verwachten menstruatiedatum inneemt. U kunt dit maximaal 14 dagen innemen. Na stoppen van het gebruik treedt de menstruatie na 2 tot 3 dagen op.

Endometriose

De baarmoeder is van binnen met een slijmvlies bekleed. Dit slijmvlies heet endometrium. Bij endometriose zit er weefsel dat daarop lijkt ook buiten de baarmoeder. Bijvoorbeeld in de buikholte, rond de darmen, de eierstokken, blaas of op het buikvlies.

Klachten
Het weefsel buiten de baarmoeder reageert ook op de menstruatie. Daardoor ontstaan kleine bloedingen in de buik. Dit kan pijn geven. Soms ontstaan er littekens of verklevingen. U kunt dan buikpijn hebben tijdens de menstruatie, maar ook ervoor of erna. Bij sommige vrouwen is de pijn zo erg dat ze hun dagelijkse activiteiten, zoals werken of naar school gaan, niet goed kunnen doen.

Behandeling
U kunt een pijnstiller gebruiken. Bijvoorbeeld paracetamol of een pijnstiller van het NSAID-type, bijvoorbeeld ibuprofen. Ook kunnen hormonale anticonceptiemiddelen, zoals de anticonceptiepil, helpen tegen de klachten. Verder kan de arts norethisteron voorschrijven. De buikpijn kan door het gebruik van progestageenhormoon verminderen. Bij zeer hevige klachten kan de gynaecoloog een kijkoperatie doen en de slijmvliesplekken weghalen.

Werking
Progestageenhormonen zoals norethisteron zorgt ervoor dat het weefsel buiten de baarmoeder minder wordt. Daardoor heeft u minder pijn.

U moet dit medicijn meestal een paar maanden gebruiken voordat u merkt of het goed werkt.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)

• Onregelmatig bloedverlies ('spotting').

  Dit hoort na enige tijd vanzelf over te gaan. Als u last blijft houden, raadpleeg dan uw arts. Soms is het nodig om de dosering tijdelijk te verhogen.

• Wegblijven van de menstruatie.

  Een enkele keer komt de menstruatie niet meteen terug als u met dit medicijn bent gestopt. Dit is met name het geval na gebruik gedurende meerdere maanden.

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Hoofdpijn, zeer zelden migraine.

  Raadpleeg uw arts, als u hier last van heeft.

• Maagdarmklachten, zoals misselijk zijn of overgeven.

  Deze klachten horen na enige tijd vanzelf over te gaan. Raadpleeg uw arts, als u na 3 maanden nog last heeft.

• Vasthouden van vocht (dikke enkels en voeten). U merkt dit ook aan een toename van uw lichaamsgewicht.

  Hierdoor kan uw bloeddruk iets stijgen. Het is zelden zo ernstig dat u met dit middel moet stoppen. Als u na drie maanden last van dikke enkels houdt, raadpleeg dan uw arts.

• Huidafwijkingen zoals acne, jeuk, bruine vlekken op de huid of huidirritatie onder invloed van zonlicht, vette huid en vet haar, overmatige haargroei of juist haaruitval.

  Raadpleeg uw arts, als u hier last van heeft.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Stemmingsveranderingen, zoals depressie.

  Heeft u veel last van stemmingsveranderingen, vraag dan uw arts om advies.

• Meer of minder zin in vrijen, droge vagina en pijn bij het vrijen.

  Progestageenhormonen kunnen invloed hebben op uw zin in seks. Als u hier problemen mee heeft, overleg dan met uw arts.

• Leveraandoeningen. Dit merkt u aan een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid.

  Als u dit merkt, waarschuw dan een arts.

• Als u acute porfyrie heeft, een stofwisselingsziekte waarbij men aanvallen krijgt van buikpijn, braken, koorts en hartkloppingen: dit medicijn kan een aanval uitlokken.

  Geef aan de apotheker door dat u acute porfyrie heeft. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of andere uitlokkende middelen niet krijgt.

• Verhoogd cholesterol in uw bloed. U heeft ook meer kans op atherosclerose (aderverkalking). Hierdoor kunt u eerder een hart- en vaatziekte krijgen.

  Als u al een te hoog cholesterolgehalte in uw bloed heeft, zal uw arts u daar extra op controleren. Ook zal uw arts de kans op hart- en vaatziekten met u bespreken.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag en galbulten. Overgevoeligheid kan ook zorgen voor ‘angio-oedeem’. Dit is een zwelling van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden.

  Als dit ontstaat, moet u direct een arts opzoeken of naar de Eerste-Hulpdienst gaan. Geef aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor dit medicijn. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

• Trombose, waarbij een bloedstolseltje een bloedvat kan afsluiten. Dit gebeurt meestal in een been, soms komt het bloedstolsel in de longen terecht. U kunt trombose herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been, soms aan pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been, zelden aan plotseling optredende kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed.

  Waarschuw in deze gevallen onmiddellijk een arts, of ga meteen naar de Eerste-Hulp dienst. Heeft u ooit trombose gehad? Dan mag u dit medicijn mogelijk niet gebruiken. Raadpleeg uw arts.

• Borstkanker

  Het risico op borstkanker is iets groter dan bij vrouwen die geen hormonen gebruiken. 
  
  Heeft u borstkanker of heeft u dat gehad? Dan kan dit medicijn ervoor zorgen dat de tumor groeit of terugkomt, vooral als u het langere tijd gebruikt. U kunt dit medicijn dan beter niet gebruiken.
  Overleg met uw arts. Misschien kunt u overstappen op een ander medicijn. 

  Is er geen ander medicijn? Dan mag u dit medicijn soms toch gebruiken. Bijvoorbeeld als u een vorm van borstkanker heeft waarbij is aangetoond dat de tumor niet gevoelig is voor hormonen.

• Hart-en vaataandoeningen, zoals meer kans op een hartaanval of een beroerte. De kans hierop is groter bij mensen die al meer risico lopen op hart- of vaataandoeningen. Zoals bij mensen die al eerder een hartaanval of beroerte hebben gehad. En mensen met perifeer arteriaal vaatlijden. Zoals etalagebenen of een vernauwing of afsluiting van de beenslagader.

  Overleg met uw arts of u dit medicijn mag gebruiken.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik norethisteron gebruiken met andere medicijnen?

Er zijn van dit medicijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Gebruik dit medicijn NIET als zwanger bent of u binnenkort wilt worden. Dit medicijn kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind.

• Wilt u zwanger worden en krijgt u dit medicijn voor het eerst? Overleg dan met uw arts voordat u met dit medicijn begint. Misschien kan de arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn dat wel veilig is tijdens de zwangerschap.
• Gebruikt u dit medicijn al en wilt u zwanger worden? Overleg dan ook eerst met uw arts voordat u zwanger wordt. Misschien kunt u tijdelijk met dit medicijn stoppen. Of misschien kunt u overstappen op een ander medicijn.
• Gebruikt u dit medicijn al en bent u zwanger geworden? Overleg dan meteen met uw arts. Samen kunt u bespreken wat het risico voor de baby is als u doorgaat met het medicijn. Of wat het risico voor u is als u met het medicijn stopt.

Borstvoeding

Wilt u borstvoeding geven? Vraag dan aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken. Het is niet zeker of dit medicijn veilig is voor de baby. Dit medicijn komt in de moedermelk en kan de hoeveelheid moedermelk verminderen.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Hoe?

• Tabletten innemen met een heel glas water.
• Wordt u misselijk na het innemen van dit medicijn? Neem de tablet dan in na wat eten. 

Wanneer?

• U mag het medicijn innemen op elk moment van de dag. Het beste kunt u een vaste tijd kiezen, dan vergeet u minder snel een dosis. Bijvoorbeeld ’s ochtends bij het ontbijt.
• Moet u dit medicijn 2 of 3 keer per dag innemen? Dan kunt u dit het beste tijdens de maaltijden doen.
• De arts kan u norethisteron op verschillende manieren voorschrijven, afhankelijk van de reden waarvoor u het gebruikt.
• Er zijn twee manieren van gebruik; continue en cyclisch gebruik. Bij continue gebruik neemt u dit medicijn elke dag. Bij cyclisch gebruik neemt u het medicijn tijdens een bepaalde periode van de menstruatiecyclus. De eerste dag dat u ongesteld wordt (menstruatie) heet ‘dag 1’.
• Na het stoppen met het progestageenhormoon ontstaat meestal na enkele dagen een bloeding die lijkt op een menstruatie. Dit heet een onttrekkingsbloeding.

Veel of onregelmatig bloedverlies uit de vagina

• U gebruikt dit medicijn meestal 3 keer per dag.
• De eerste keer gebruikt u het 10 dagen. Daarna gebruikt u het medicijn van dag 16 tot en met dag 25 van de menstruatiecyclus. 

Uitstellen van het ongesteld worden (menstruatie)

• Start ongeveer 3 dagen voordat u ongesteld wordt met dit medicijn.
• U gebruikt dit medicijn meestal 2 of 3 keer per dag. U mag dit medicijn maximaal 14 dagen gebruiken. 

Problemen met de menstruatiecyclus

• U gebruikt dit medicijn 1 of 2 keer per dag. Op dag 16 tot en met dag 25 van de menstruatiecyclus.
• Soms schrijft de arts ook een oestrogeenhormoon voor.

Endometriose

• Start op 1 van de eerste 5 dagen van de menstruatiecyclus met dit medicijn.
• U gebruikt dit medicijn meestal 2 keer per dag. 

Hoe lang?

Dit hangt af van waarom u dit medicijn gebruikt. Vaak gebruikt u het een paar weken tot meerdere maanden.